Wspólnoty energetyczne stają się coraz bardziej istotne w kontekście zdecentralizowanego rozwoju energetyki odnawialnej. W Polsce od kilku lat rozwijają się różne formy społeczności energetycznych – klastry energii, spółdzielnie energetyczne oraz nowe formy, jak obywatelskie wspólnoty energetyczne. Publikacja „Krajowe wytyczne dotyczące wspólnot energetycznych w Polsce” autorstwa dr Anny Witkowskiej, opracowana w ramach projektu „COMMENCE – Wspólnoty energetyczne w Europie Środkowej”, stanowi kompleksowy przewodnik dla jednostek samorządu terytorialnego, społeczności lokalnych i inwestorów.
WiseEuropa, jako wiodąca instytucja badawcza, zebrała kluczowe dane, które mogą znacząco przyczynić się do rozwoju energetyki obywatelskiej w Polsce. Jest to odpowiedź na rosnące potrzeby społeczności lokalnych, które szukają efektywnych, przyjaznych środowisku i ekonomicznie opłacalnych modeli zarządzania energią.
– Bardzo się cieszę, że WiseEuropa podjęła się próby zanalizowania rynku klastrów i innych społeczności energetycznych w Polsce. Mam nadzieją, że dokument ten będzie nie tylko kierunkowskazem dla samorządów ale też zbiorem uwag i sugestii które trafią bezpośrednio do przedstawicieli władzy centralnej. Mimo niepodważalnego potencjału, jaki drzemie w polskiej energetyce rozproszonej, wciąż zbyt wiele barier ze strony ustawodawcy blokuje jej rozwój. Niestety Wypływa to również bezpośrednio na ograniczenie konkurencyjności polskiej gospodarki. Nic nie wypływa tak dobrze na powstawanie nowych miejsc pracy i przyciąganie inwestorów, jak niskie ceny energii.- komentuje Tomasz Drzał – dyrektor zarządzający Krajowej Izby Klastrów Energii I OZE.
Wyzwania stojące przed wspólnotami energetycznymi
Pomimo korzystnych warunków dla rozwoju energetyki obywatelskiej, przed wspólnotami energetycznymi w Polsce stoją liczne wyzwania. W raporcie WiseEuropa podkreślono bariery, takie jak współpraca z operatorami systemów dystrybucyjnych, przestarzała infrastruktura sieci energetycznej oraz wysoki próg autokonsumpcji. Istotnym problemem jest także chaos prawno-regulacyjny, który sprawia, że jednostki samorządowe oraz członkowie wspólnot napotykają trudności w interpretacji przepisów dotyczących energii odnawialnej. Jak wynika z analizy WiseEuropa, aby skutecznie promować rozwój wspólnot energetycznych, konieczne są stabilne ramy prawne, wsparcie finansowe oraz programy edukacyjne.
WiseEuropa i rola wsparcia przy budowaniu modeli energetyki obywatelskiej
Projekt WiseEuropa skupia się na wsparciu lokalnych społeczności w tworzeniu i rozwijaniu efektywnych modeli energetyki obywatelskiej. W dokumencie opisano, że jednym z kluczowych elementów wsparcia jest uproszczenie procedur administracyjnych, a także zwiększenie dostępności finansowania na realizację inwestycji związanych z odnawialnymi źródłami energii (OZE). W tym kontekście WiseEuropa promuje ideę decentralizacji energetycznej jako sposobu na zwiększenie niezależności energetycznej lokalnych społeczności oraz ograniczenie emisji CO2.
Współpraca lokalna jako fundament wspólnot energetycznych
W raporcie WiseEuropa zauważono, że lokalna współpraca jest kluczowym elementem w sukcesie wspólnot energetycznych. Zaangażowanie jednostek samorządu terytorialnego (JST), lokalnych przedsiębiorstw i mieszkańców pozwala na lepsze wykorzystanie dostępnych zasobów oraz zwiększenie korzyści wynikających z samowystarczalności energetycznej. Przykładem może być rozwój klastrów energii, które opierają się na współpracy między JST a lokalnymi wytwórcami energii z OZE. Takie podejście przyczynia się do wzmocnienia lokalnej gospodarki oraz podniesienia świadomości ekologicznej wśród mieszkańców.
Jak wspólnoty energetyczne mogą zmieniać Polskę?
Rozwój wspólnot energetycznych jest jednym z kluczowych elementów transformacji energetycznej Polski. Projekty takie jak “COMMENCE” WiseEuropa podkreślają, że samorządy terytorialne odgrywają istotną rolę w budowaniu zdecentralizowanych systemów energetycznych, które przyczyniają się do poprawy jakości życia społeczności lokalnych. Wsparcie finansowe, uproszczenia prawne oraz współpraca lokalna mogą znacząco przyspieszyć ten proces i pomóc w osiągnięciu celów klimatycznych Polski.
