Działająca w strukturach UE Grupa robocza ds. dekarbonizacji systemów ciepłowniczych w skład której wchodzą przedstawicielki ZKlastra Agnieszka Spirydowicz i Joanna Tokarczuk opublikowała zestaw narzędzi wskazujących główne filary neutralnego dla klimatu ciepłownictwa.
Sektor ciepłownictwa jest odpowiedzialny za zużycie około 50% energii w Unii Europejskiej, a jego dekarbonizacja stanowi ważne wyzwanie dla wielu regionów węglowych w Europie. Aby wesprzeć regiony węglowe stojące przed tym wyzwaniem, Sekretariat Inicjatywy na rzecz Regionów Węglowych w okresie przejściowym powołał grupę roboczą ds. dekarbonizacji systemów ciepłowniczych opartych na paliwach kopalnych. Jednym z członków grupy jest Zgorzelecki Klaster Rozwoju OZE i Efektywności Energetycznej – ZKlaster, który na forum UE reprezentują Agnieszka Spirydowicz i Joanna Tokarczuk.
– District Heating Group została założona przez DG Regio (Dyrekcja Generalna ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej) przy Komisji Europejskiej. Naszym zadaniem było opracowanie wytycznych, które mogą być wykorzystywane przy zmianach ogrzewania miejskiego czy ogrzewania centralnego w dużych miastach i odejście od paliw kopalnych. Do priorytetowych punktów należa kwestia biomasy. W takcie prac ustaliliśmy, że jednym z rozwiązań, zwłaszcza w modelach łączonych w przypadku których korzystamy z wielu źródeł, jest potraktowanie biomasy jako dodatkowego źródła energii. Oczywiście nie mówimy w tym przypadku o produkcji roślinności, która ma być następnie spalana – taki model został ostatecznie wykreślony z toolkitu. Warto podkreślić, że w pracach mających na celu zmiany systemów ogrzewania miejskiego i ogrzewania centralnego bardzo dużą rolę odgrywają różne odnawialne źródła energii i sposoby jej magazynowania, a nawet wodór, jako odpad. W dokumencie zawarliśmy szereg możliwości w kierunku których powinno iść ciepłownictwo. Teraz jest czas, aby te wiadomości dotarły do decydentów, mających wpływ na zmianę sposobu ogrzewania i jak najszybsze wdrożenie tych zmian z uwzględnieniem możliwości poszczególnych regionów – podkreślają Agnieszka Spirydowicz i Joanna Tokarczuk
Grupa działa jako płaszczyzna wymiany doświadczeń i identyfikowania technicznych możliwości przejścia z DHS na alternatywy oparte na paliwach niekopalnych. Opublikowany niedawno zestaw narzędzi określa główne filary neutralnego dla klimatu ciepłownictwa. Zdaniem autorów, priorytetem powinna być zamiana pozyskiwanej z otoczenia odnawialnej energii elektrycznej na ciepło. Warto zaznaczyć, że biomasa została uznana za jedno z najlepszych paliw do wykorzystania w ciepłownictwie, a w chwili obecnej jest głównym źródłem energii odnawialnej w Europie.
– Bioenergia pozostaje głównym źródłem energii odnawialnej w UE, zajmując prawie 60% całej energii odnawialnej. Sektor ogrzewania i chłodzenia jest największym użytkownikiem końcowym, wykorzystującym około 75% całej bioenergii. W kontekście ciepłownictwa i chłodnictwa, wykorzystanie biomasy pozostaje jedną z najbardziej wszechstronnych dostępnych opcji energii odnawialnej, możliwą do wykorzystania bezpośrednio w kotłach i/lub elektrociepłowniach. elektrociepłowniach. (…) Jednak wykorzystanie potencjału bioenergii jest dużym wyzwaniem, ponieważ angażuje wielu interesariuszy i ma wiele potencjalnych skutków środowiskowych i społecznych. (…) Elektrownia zasilana biomasą może być również pionierem w dostarczaniu ujemnych emisji dzięki zastosowaniu technologii wychwytywania i składowania dwutlenku węgla z bioenergii (…) – zaznaczają członkowie grupy roboczej ds. dekarbonizacji systemów ciepłowniczych
Jednak w przypadku drewna łodygowego pochodzącego ze zbiorów przeznaczonych na bioenergię, raport wskazuje, że w rzeczywistości powoduje to wzrost emisji gazów cieplarnianych (GHG) w porównaniu z emisjami wynikającymi z paliw kopalnych w perspektywie krótko- i średnioterminowej (dziesięciolecia), a proces ten może zacząć generować oszczędności w zakresie emisji gazów cieplarnianych dopiero w perspektywie długoterminowej (od kilku dekad do stuleci).
Dekarbonizacja sektora ciepłowniczego i chłodniczego ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia transformacji energetycznej. Zostało to uwzględnione w Europejskim Zielonym Ładzie i pakiecie „Fit for 55”, ponieważ bez zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w tym sektorze nie da się osiągnąć dalszych celów.
Toolkit A technology overview and pathways towards decarbonisation District Heating – https://energy.ec.europa.eu/system/files/2023-10/District%20Heating%20Toolkit%20-%20Initiative%20for%20coal%20regions%20in%20transition_0.pdf
