Spalanie paliw kopalnych stanowi ogromne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi oraz bezpieczeństwa naszej planety. Samo zanieczyszczenie powietrza jest przyczyną 1 na 5 zgonów rocznie. Szybka transformacja energetyczna jest nie tylko lepsza dla planety, ale także niezbędna dla naszego dobrego samopoczucia. – „Zielona energia mogłaby uchronić łącznie 181 mln lat życia ludzi w zdrowiu” wynika z analizy opublikowanej przez World Wildlife Fund i Boston Consulting Group. – informuje Business Insiders.
World Wildlife Fund i Boston Consulting Group przeprowadziły analizę mającą na celu lepsze zrozumienie skutków związanych z szybkim przejściem na energię odnawialną. Wyniki wskazują, że odnawialne źródła energii mogą i powinny być rozwijane bardziej intensywnie, ale w sposób przemyślany i odpowiedzialny. Poważna transformacja naszego globalnego, ale też krajowego, systemu energetycznego ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczniejszej i godnej przyszłości. Nowy raport WWF i BCG jasno i namacalnie ilustruje wyraźną różnicę między szybką transformacją w kierunku przyszłości energii odnawialnej, a niechęcią do porzucenia paliw kopalnych. Naukowcy twierdzą, że szybkie przejście na zielone źródła energii zapobiegłoby wielu niepełnosprawnościom i przedwczesnej śmierci. Jak wynika z raportu, w samym tylko 2050 r. wpływ transformacji przełożyłby się na łącznie 181 mln dodatkowych lat życia w zdrowiu ludzi na całym świecie.
W raporcie pt. Building a Nature-Positive Energy Transformation szacuje się ogólny wpływ transformacji energetycznej na podstawie 30 kluczowych wskaźników w ośmiu obszarach wpływu:
– jakość powietrza,
– jakość wody,
– ekosystemy i różnorodność biologiczna,
– ślad powierzchniowy,
– zużycie wody,
– swobodnie płynące rzeki,
– społeczeństwo i dobrostan ludzi
– górnictwo.
Wyniki pokazują, że w przypadku tych wskaźników przejście na energię odnawialną wpływa korzystnie na daną populację.
Zdaniem naukowców system energetyczny zasilany odnawialnymi źródłami energii będzie znacznie (od 2 do 16 razy) lepszy pod wieloma względami dla przyrody i ludzi. Szybka transformacja systemu energetycznego będzie miała pozytywny wpływ na szereg kluczowych zasobów, w tym jakość powietrza i wody, zdrowie ludzkie, różnorodność biologiczną i ekosystemy. Największe różnice dotyczą obszarów – takich jak Turów – czyli aktywnie eksploatowanych. Mamy tu do czynienia z negatywnym wpływem na jakość powietrza i wody, utratą różnorodności biologicznej, utratą i degradacją gruntów, zagrożeniem ubóstwem, narażeniem na chroniczny niedobór wody, zmianą biomów, stresem cieplnym i ryzykiem powodzi. Lepsze wyniki są możliwe, w dużej mierze, dzięki likwidacji kopalń węgla, zmniejszeniu spalania paliw kopalnych i mniejszemu wpływowi na zmiany klimatyczne, właśnie dzięki szybkiej transformacji. Przewiduje się, że w wyniku transformacji powstanie dwa razy więcej miejsc pracy. Zmniejszenie częstotliwości i intensywności katastrof, spowodowanych zmianami klimatu, pozwoli zaoszczędzić 2 biliony dolarów rocznie na szkodach w infrastrukturze.
Podejmowane obecnie na świecie decyzje energetyczne, przesądzają w ogromnym stopniu o naszej przyszłości. W raporcie porównano dwa warianty przyszłości: tę, w której świat szybko przejdzie na odnawialne źródła energii, takie jak energia słoneczna, wiatrowa i bioenergia; oraz tę, w której świat kontynuuje normalne funkcjonowanie, opierając się w dużej mierze na paliwach kopalnych.
– Przyszłość, w której następuje szybka transformacja, jest nie tylko niezbędna do złagodzenia zmian klimatycznych, ale jest również wymiernie korzystniejsza dla ekosystemów, dzikiej przyrody i naszego dobrostanu – wskazuje Stephanie Roe, główna badaczka WWF ds. klimatu i energii oraz główna autorka publikacji.
Zdaniem autorów raportu szybka transformacja energetyczna jest nie tylko lepsza dla planety, ale także niezbędna dla naszego dobrobytu. Sprostanie wymogom będzie wymagało wyjścia poza lokalne, regionalne i krajowe transformacje, w kierunku szerokiej transformacji globalnego systemu energetycznego.
Warto przypomnieć, że już trzy lata temu Zgorzelecki Klaster Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii (ZKlaster), we współpracy z Zakładem Elektrowni i Gospodarki Elektroenergetycznej Politechniki Warszawskiej oraz Krajową Izbą Klastrów Energii, opracował koncepcję zastąpienia generacji elektrowni Turów energią ze źródeł odnawialnych. Analiza ta została uzupełniona o przygotowany przez ekspertów Politechniki Łódzkiej, aneks wodorowy.
O komentarz poprosiliśmy Agnieszkę Spirydowicz, prezes ZKlastra – „Płynące z przeprowadzonej analizy wnioski jednoznacznie potwierdzają, że istnieje realna możliwość, a w obecnej sytuacji ekonomiczno – politycznej, wręcz konieczność szerszego wykorzystania OZE w produkcji energii, a także zastąpienia jednego z największych kombinatów opartych na węglu – brunatnym – elektrowni Turów, energią ze źródeł odnawialnych. Po rekultywacji wyrobiska kopalni, powinna powstać ogromna elektrownia szczytowo-pompowa, która stanowić będzie uzupełnienie farm fotowoltaicznych i elektrowni wiatrowych, o łącznej mocy ponad 3000 MW.”
We wrześniu 2019 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli władz samorządowych z obszaru działalności Zgorzeleckiego Klastra, w celu zainicjowania porozumienia na bazie którego, niespełna miesiąc później, powstał Komitet Transformacji Regionu Turoszowskiego, którego głównym zdaniem jest działanie na rzecz transformacji regionu węglowego, zgodnie z wymogami prawa krajowego i międzynarodowego, przy współpracy z Komisją Europejską w ramach „Platform for Coal Regions in Transition”.
Komitet Transformacji Turowa wraz z Urzędem Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego jest m.in. autorem strategii transformacji regionu, która została przekazana Radzie Ministrów i uspójniona z założeniami Komisji Europejskiej. Inicjatorem i koordynatorem Strategii był Zgorzelecki Klaster Rozwoju OZE i Efektywności Energetycznej, a towarzyszyli mu członkowie Komitetu Transformacji Regionu Turoszowskiego – władze samorządowe z Powiatu Zgorzeleckiego oraz gminy z tego obszaru (Zgorzelec, Bogatynia, Sulików, Węgliniec, Pieńsk i Zawidów). Partnerem projektu był Powiat Goerlitz.
Dokument obejmuje jednostki samorządu lokalnego z Powiatu Zgorzeleckiego oraz uwzględnia wpływ pogranicza polsko-czesko-niemieckiego na rozwój regionu. Autorzy skoncentrowali się nie tylko na kwestiach transformacji energetycznej, ale co ważniejsze – określili w jaki sposób powinno przebiegać zarządzanie zmianą regionu Turoszowa w aspektach gospodarczym i społecznym, ze szczególnym uwzględnieniem tworzenia miejsc pracy. W ramach prac nad Strategią prowadzono także wszechstronne konsultacje społeczne.
Wdrażanie szybkiej transformacji energetycznej i nadzór nad tym skomplikowanym procesem pozostają wyzwaniem w wielu krajach, zwłaszcza tych o pilnych potrzebach rozwojowych i ograniczonych możliwościach instytucjonalnych i zarządczych. Konsultacje z zainteresowanymi stronami, w tym ze społecznościami najbardziej bezpośrednio dotkniętymi skutkami zmian klimatu, często odbywały się dopiero po zatwierdzeniu projektów. Jednak skala współczesnych globalnych kryzysów podkreśla potrzebę wyjścia poza stopniowy postęp. Ekstremalne zjawiska, mające tragiczny wpływ na ludzi i ekosystemy, stają się coraz częstsze i poważniejsze (IPCC AR6 WG2,2022). Globalne populacje dzikich zwierząt zmniejszyły się średnio o 69% od 1970 r. (WWF, 2022).
W tym miejscu warto zauważyć, że w Zgorzelcu fauna i flora bardzo pozytywnie zareagowały na zmiany w krajobrazie związane z farmami fotowoltaicznymi. Przegląd gatunków zarejestrowanych na miejscowych farmach, przeprowadzony przez Waldemara Benę, dowodzi, że obszary takie mogą mieć wysoką wartość przyrodniczą i stanowić cenne ostoje bioróżnorodności.
– Aby osiągnąć niezbędne tempo i skalę scenariusza szybkiej transformacji, konieczna jest bardziej fundamentalna transformacja sektora energetycznego i naszego globalnego systemu energetycznego. Nie można tego zrobić za pomocą jednego projektu lub firmy na raz, ani poprzez proste skalowanie dotychczasowych podejść ESG. Systemy i projekty muszą być planowane w większych skalach przestrzennych i w dłuższych horyzontach czasowych, w oparciu o jasne analizy kosztów i korzyści. (…) Model gospodarki o obiegu zamkniętym będzie również kluczowy dla zmniejszenia zapotrzebowania na materiały pierwotne i dodatkowe wydobycie oraz zmniejszenia wpływu utylizacji materiałów. – podkreślają autorzy Building a Nature-Positive Energy Transformation Report.
Na podstawie materiałów: Boston Consulting Group; Business Insiders; World Wildlife Fund;
