W ciągu ostatniej dekady znacznie wzrosła świadomość społeczeństwa w zakresie konieczności ochrony środowiska naturalnego oraz zapobiegania skutkom wciąż pogłębiającego się kryzysu klimatycznego. Energia elektryczna za źródeł odnawialnych, samochody elektryczne, druk ekologiczny to wszystko staje się naszą codziennością. Coraz więcej firm i ich klientów sięga po papier z recyklingu, a ekologiczne podejście staje się standardem obowiązującym we współczesnej poligrafii.
Do wyprodukowania jednej tony papieru wykorzystuje się około 18-20 drzew, których przetworzenie pochłania nie tylko kilkanaście tysięcy litrów wody, ale też znaczne ilości energii elektrycznej i szkodliwych dla ludzi i środowiska naturalnego substancji chemicznych. Krokiem w kierunku zrównoważonego rozwoju jest druk ekologiczny.
Druk przyszłości
Druk ekologiczny polega na zastosowaniu ekologicznych innowacji w trzech głównych etapach procesu drukowania – technologii druku, tuszu drukarskiego i materiałów do druku – w celu zminimalizowania wpływu na środowisko naturalne. Te zielone technologie pomagają zmniejszyć zanieczyszczenie środowiska, zużycie energii podczas produkcji oraz ilość odpadów. Pomagają również obniżyć koszty drukowania, jednocześnie chroniąc planetę.
Technologia druku
Wiele innowacyjnych firm stara się ulepszać lub opracować od podstaw szybkie i wydajne metody drukowania, które zużywają mniej energii i zasobów oraz generują mniej odpadów. Przykładem takiej technologii jest druk offsetowy bezwodny (Waterless Printing). Technologia ta została pierwotnie opracowana i wprowadzona na rynek przez firmę 3M pod nazwą handlową Driography pod koniec lat sześćdziesiątych. Szersze upowszechnienie zawdzięcza jednak Toray Industries, dużej japońskiej firmie specjalizującej się w opracowywaniu i produkcji materiałów syntetycznych, która odkupiła patenty od 3M oraz pracującej nad podobnym projektem Scott Paper Co.
Tradycyjnie drukowanie pochłania ogromne ilości zasobów, w tym chemikaliów, wody i energii. Wiele dużych maszyn drukarskich może zużywać setki tysięcy litrów wody rocznie w ramach normalnego procesu drukowania. Druk bezwodny pozwala zmniejszyć ten negatywny wpływ na środowisko. W szczególności wykorzystuje technologię Computer to plate (CtP) i płytki silikonowe, aby całkowicie wyeliminować chemikalia i wodę. Wiele drukarek bezwodnych wykorzystuje również technologię Direct Ink (DI) i atramenty pochodzenia roślinnego wyłącznie w celu dalszego ograniczenia zużycia zasobów, zanieczyszczenia i emisji lotnych związków organicznych. Prasy bezwodne stanowią obecnie mniejszość, choć zyskują na popularności. Są również chwalone za wysoką jakość odwzorowania kolorów i zmniejszenie ilości odpadów. Zamiast wody, Waterless Printing wykorzystuje warstwę silikonu. Ta technika nie uwalnia lotnych związków organicznych, skraca czas pracy i marnotrawstwo oraz oferuje szerszą gamę kolorów i lepszą rozdzielczość obrazu.
Ekologiczne farby drukarskie
Farby drukarskie na bazie ropy naftowej lub tworzywa sztucznego zawierają toksyczne związki i chemikalia, które szkodzą środowisku. Rozwiązaniem są ich ekologiczne odpowiedniki, do produkcji których wykorzystuje się składniki organiczne, takie jak np. soja. Farby drukarskie na bazie soi doskonale zastępują farby tradycyjne na bazie ropy naftowej, ale nie wywierają tak szkodliwego wpływu na środowisko.
Kolejna dobrze znana ekologiczna farba drukarska produkowana jest z warzyw. Jednak gwarantuje ona tak somo dobrych efektów, jak odpowiednik sojowy i jest nieco droższa w produkcji.
Materiały do druku
Do druku niezbędny jest oczywiście nośnik, a najbardziej popularnym wciąż pozostaje papier. Ogromnym krokiem w stronę ochrony środowiska jest wykorzystanie surowców wtórnych. Stosowanie papieru wykonanego z materiałów pochodzących z recyklingu pomaga zmniejszyć ogólną ilość odpadów. Z jednej tony makulatury można wyprodukować około 900 kg papieru, zmniejszając przy tym zużycie energii elektrycznej i wody o ponad połowę. Przekłada się to nie tylko na ochronę środowiska, ale też często obniża cenę nośników druku.
Powstaje też coraz więcej nowych materiałów do wykorzystania w konkretnych eko-produktach. Przykładowo firma NatureWorks opracowała plastik PLA wykonany z włókien roślinnych o nazwie Ingeo. Wykonane z niego nośniki są w 80% biodegradowalne, a produkcja Ingeo zużywa tylko jedną trzecią energii potrzebnej do wyprodukowania takiej samej ilości zwykłego plastiku, obniżając koszty produkcji.
Ochrona środowiska stała się w naszych czasach ważniejsza niż kiedykolwiek dotąd. Chociaż przejście na bardziej zrównoważone praktyki biznesowe wymaga czasu, drukowanie przyjazne dla środowiska jest doskonałym sposobem na rozpoczęcie tego procesu.
Fot Gino Crescoli z Pixabay