Przy ulicy Wspólnej w Markach funkcjonuje jedyny w Polsce ekologiczny o wysokiej efektywności energetycznej budynek użyteczności publicznej – Mareckie Centrum Edukacyjno-Rekreacyjne. Budowa obiektu o powierzchni niemal 15 tys. m2 trwała niespełna dwa lata.
Inwestorem był marecki samorząd reprezentowany przez spółkę komunalną Mareckie Inwestycje Miejskie Sp. z o.o. Kompleks zaprojektowała pracownia architektoniczna PUNKT ZERO, specjalizująca się w innowacyjnych technologiach z zakresu energetyki i ekologii budynków, a generalnym wykonawcą obiektu była firma Budimex S.A. W kompleksie mieszczą się m.in. szkoła podstawowa dla 1200 uczniów, hala sportowa, pływalnia, kompleks boisk, filia miejskiej biblioteki, sala widowiskowa i miasteczko ruchu drogowego.
– Realizacja tej inwestycji kosztowała ponad 100 mln złotych brutto. Sfinansowaliśmy ją z emisji obligacji komunalnych. Pozyskaliśmy także środki zewnętrzne z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w formie 10,2 mln zł dotacji oraz 15,3 mln zł niskooprocentowanej, preferencyjnej pożyczki – podkreśla Piotr Grubek, prezes Mareckich Inwestycji Miejskich.
W kompleksie Mareckiego Centrum Edukacyjno-Rekreacyjnego wykorzystano najnowocześniejsze dostępne technologie i rozwiązania wspierające ochronę środowiska naturalnego. Wielu z nich użyto w Polsce po raz pierwszy. Obiekt zaprojektowano tak, by nie tylko nie zużywał energii elektrycznej z sieci, ale sam ją produkował. Cel ten jest możliwy do osiągnięcia dzięki zastosowaniu systemu odnawialnych źródeł energii, takich jak panele fotowoltaiczne, pompy ciepła, zaawansowane systemy odzysku energii cieplnej i kogeneracji. Dodatkowo budynek posiada właściwości termoizolacyjne na najwyższym poziomie oraz rozproszony system wentylacji sterowany w pełni automatycznie.
W MCER zainstalowano układy sterujące, których zadaniem jest optymalizacja zużycia energii w poszczególnych miejscach kompleksu, zarządzania źródłami energii cieplnej i elektrycznej, sterowanie systemem nawadniania zieleni, czy oświetleniem w pomieszczeniach. Ciepło odzyskiwane jest także ze ścieków prysznicowych oraz powietrza na hali basenowej.
– Kompleks basenowy MCER w porównaniu do innych obiektów charakteryzuje się samowystarczalnością w zakresie dezynfekcji obiegów poprzez zastosowanie generatora kwasu podchlorowego – tłumaczy Andrzej Bogdalski z pionu technicznego eksploatacji pływalni. – Generator ten wytwarza czysty kwas podchlorowy, który jest stosowany do dezynfekcji obiegów wodnych, co w połączeniu z wspomaganiem lampami UV powoduje doskonałą jakość wody. Technologia ta pozostawia w uzdatnianej wodzie 10 razy mniej związków chemicznych, niepożądanych w procesie dezynfekcji w porównaniu do innych pływalni dezynfekowanych tradycyjnie gotowym podchlorynem sodu.
Ważną rolę odgrywają także panele fotowoltaiczne. Umieszczona na dachu instalacja posiada moc szczytową 67,2 kW. W jej skład wchodzą 224 panele o łącznej powierzchni 843 m2 umożliwiające efektywne wykorzystanie energii słonecznej do pokrycia potrzeb własnych obiektu. Dodatkowo agregat kogeneracyjny zakłada produkcję energii o mocy blisko 300 kW!
Obiekt jest wzorcowym przykładem zastosowania mechanizmów wspierających małą retencję, czyli wykorzystywania deszczówki do celów gospodarczych. Charakterystycznym elementem budynku jest zielony dach typu bagiennego, który tłumi hałas, magazynuje wodę opadową, odciąża sieć kanalizacyjną, a latem chłodzi budynek, jego otoczenie i stwarza wyjątkowy mikroklimat wokół obiektu.
– Dach bagienny jest doskonałym siedliskiem dla wielu gatunków fauny i flory, a odpowiednio zagospodarowany pełni funkcje rekreacyjne. Ponadto woda gromadzona na dachu transferowana jest do zbiorników retencyjnych znajdujących się pod trybunami boiska piłkarskiego, a następnie jest wykorzystywana do uzupełniania i zachowania właściwego poziomu lustra wody w zbiorniku bagiennym na dachu oraz podlewania terenu MCER – dodaje Katarzyna Bielska, dyrektor zarządzająca MCER.
Mareckie Centrum Edukacyjno-Rekreacyjne jest pierwszym budynkiem użyteczności publicznej, który uzyskał certyfikat BREEAM (BRE Environmental Assessment Metod) na poziomie „very good” potwierdzający wysoki poziom praktyk w zakresie zrównoważonego budownictwa i oszczędnej eksploatacji nieruchomości.
Aleksandra Olczyk