W obliczu kurczących się nieodnawialnych źródeł energii świat stoi przed nowym wyzwaniem w postaci znacznego usprawnienia efektywności energetycznej i przejścia na gospodarkę niskoemisyjną.
Duże znaczenie w realizacji tych wyzwań mają samorządy, które na podległym terenie powinny wdrażać rozwiązania służące poprawie polityki energetycznej.
Należy mieć pełną świadomość, że proces ten wymaga alokacji odpowiednich zasobów finansowych. W nowej perspektywie unijnej na lata 2014-2020 samorządy otrzymały szereg instrumentów pozwalających na realizację działań z zakresu poprawy efektywności energetycznej.
Skąd czerpać środki?
Do dyspozycji gmin pozostają fundusze pochodzące z Regionalnych Programów Operacyjnych oraz z Programu Infrastruktura i Środowisko. Te dwie ścieżki finansowania dają ogromne możliwości realizacji przedsięwzięć pozwalających na zmniejszenie emisji, poprawę efektywności energetycznej czy produkcję energii z OZE.
Z Programu Infrastruktura i Środowisko będą realizowane głównie duże projekty o znaczeniu strategicznym dla całego kraju, zaś projekty w ramach 16 RPO skupią się przede wszystkim na finansowania działań lokalnych lub regionalnych.
Poszczególne Regionalne Programy Operacyjne różnią się miedzy sobą poziomem alokacji środków czy typem projektów, co wynika z ich odmiennego charakteru. Natomiast należy mieć świadomość, że spora część projektów będzie wspólna dla każdego z województw.
Jakie projekty poprawiające efektywność energetyczną będzie można sfinansować?
Samorządy, które będą jednym z ważniejszych beneficjentów działań mających na celu polepszenie efektywności energetycznej będą mogły zrealizować szereg projektów.
W ramach RPO główny nacisk położony jest na poprawę efektywności energetycznej budynków użytku publicznego i wielorodzinnych. Dodatkowo finansowane będą projekty z zakresu budowy inteligentnych sieci energetycznych czy instalacji do produkcji OZE, a także związane z wymianą taboru autobusowego lub kolejowego na niskoemisyjny. Duża część takich zadań była realizowana w poprzedniej perspektywie finansowej.
Kluczowego znaczenia nabiera tak zwana głęboka modernizacja energetyczna, która obejmuje nie tylko redukcję zapotrzebowania na ciepło, ale również zmniejszenie kosztów ogrzewania wody czy zużycia energii elektrycznej.
W ramach tego rodzaju działań realizowane będą następujące projekty:
• docieplenie ścian i stropów,
• wymiana oświetlenia na energooszczędne,
• wymiana systemów ogrzewania,
• montaż indywidualnych liczników ciepła,
• montaż konstrukcji zielonych dachów i ścian.
Przede wszystkim pierwszeństwo w uzyskaniu dofinansowania będą miały przedsięwzięcia, w wyniku których zużycie energii zostanie zredukowane o 60%.
W przypadku środków z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko możliwe będzie sfinansowanie m.in.:
• przebudowy sieci ciepłowniczych,
• podłączenia budynków do sieci ciepłowniczych,
• budowy instalacji na biomasę i biogaz,
• budowy lub przebudowy jednostek wytwarzania ciepła w skojarzeniu z OZE,
• modernizacji energetycznej budynków.
Poziom dofinansowania w zależności od rodzaju Programu Operacyjnego może wynosić nawet 85%.
Zwiększenie efektywności energetycznej w samorządach będzie miało pozytywny wpływ nie tylko na lokalna społeczność, ale również będzie przyczyniało się do budowania krajowej gospodarki niskoemisyjnej.
Pozwoli na poprawę jakości życia mieszkańców, ograniczenie zanieczyszczeń i emisji do atmosfery, a także będzie sprzyjało oszczędnościom budżetowym.
Beneficjenci pomocy mają szeroki katalog możliwości i atrakcyjne formy finansowania projektów. Dlatego też warto inwestować w poprawę efektywności energetycznej, tym bardziej, że ta perspektywa unijna jest ostatnią tak dużą dla Polski.
