Częstą barierą dla realizacji przez samorządy przedsięwzięć niskoemisyjnych lub anty-smogowych, jest postrzeganie ich jedynie jako skomplikowanych, rewolucyjnych i kosztownych inwestycji, których ostateczny efekt może być niepewny z uwagi na wykorzystywanie nowatorskich, a przez to nie do końca przetestowanych jeszcze technologii. Tymczasem przykład takiego działania, jakim jest modernizacja taboru autobusowego w komunikacji publicznej pokazuje, iż można w dość prosty, nierewolucyjny i nieskomplikowany sposób uzyskać znaczne efekty ekologiczne, a także finansowe.
Zakup nowego, spełniającego najnowsze i rygorystyczne europejskie standardy emisji spalin, taboru autobusowego nie jest dla polskich samorządów skomplikowaną procedurą. Jedyną realną barierą dla takiego przedsięwzięcia stanowią środki finansowe – ale te akurat można obecnie dość łatwo pozyskać na ten cel z Regionalnych Programów Operacyjnych, z których właściwie każdy zarezerwował znaczne środki na modernizację taboru komunikacji publicznej. W samym RPO Województwa Mazowieckiego na ten cel przeznaczono aż 178 mln zł).
Efekt ekologiczny takiego działania jest zaś zaskakująco wysoki. Dla przykładu wymiana autobusów starszych niż 17 lat (spełniających normę EURO 2) na nowe, spełniające obecnie obowiązującą i rygorystyczną normę emisji spalin EURO 6, oznaczałoby redukcję emisji tlenków węgla z tytułu ich eksploatacji aż o 50%, zaś cząstek stałych aż o 90%.
Skalę opisywanego powyżej efektu ekologicznego łatwo zaprezentować można na prostym przykładzie. Autobus spełniający normę EURO 2 za każdy przejechany kilometr emituje średnio jeden gram tlenków węgla oraz 0,08 grama cząstek stałych. Przy czym średni roczny przebieg autobusu komunikacji publicznej wg Instytutu Transportu Samochodowego to około 75 tysięcy kilometrów. Wynika z tego, iż taki autobus rocznie emitowałby 75 kilogramów tlenków węgla, oraz przeszło 6 kilogramów cząstek stałych. Przy takim samym przebiegu autobus spełniający normę EURO 6 emitowałby rocznie jedynie 37,5 kilograma tlenków węgla oraz co niezwykle istotne, mniej niż 400 gramów cząstek stałych. Dlatego modernizacja chociaż części taboru będącego w posiadaniu samorządów miałaby wielki wpływ na jakość powietrza. Oczywiście w przypadku zakupu dostępnych już dzisiaj na rynku i coraz bardziej popularnych autobusów elektrycznych, redukcja emisji w wyniku takiego działania byłby jeszcze większa.
Wielką zaletą opisywanego działania, oprócz opisanego powyżej efektu ekologicznego, jest również jego niemały efekt ekonomiczny. Mniejsze poziomy emisji spalin w nowych autobusach wynikają między innymi z mniejszego ich zapotrzebowania na paliwo. Nowe pojazdy nie wymagają też częstych napraw, tym bardziej że przez pierwsze lata pozostają na gwarancji producenta. Tak więc samorząd, który zainwestuje w nowy tabor autobusowy, liczyć może na niemałe coroczne oszczędności na wydatkach związanych z jego utrzymaniem i eksploatacją. Nie bez znaczenia jest też efekt estetyczny, związany z zastąpieniem starych pojazdów nowymi.
Reasumując: wysoki efekt ekologiczny, oszczędności finansowe na eksploatacji, efekt estetyczny, stosunkowo prosta procedura realizacji oraz wysoka dostępność źródeł zewnętrznego dofinansowania sprawiają, iż modernizacja taboru autobusowego powinna stać się jednym z pierwszych działań, których realizację rozważać mogą wszelkie samorządy terytorialne myślące o działaniach niskoemisyjnych lub anty-smogowych.
