To na barkach samorządów spoczywa obowiązek organizacji oświetlenia dróg i miejsc publicznych, co bezpośrednio wynika z przepisów ustawy Prawo energetyczne.
To zadanie wiąże się z dużymi nakładami finansowymi ze strony gmin, wynikającymi głównie z przestarzałej infrastruktury oświetleniowej. Rosnące koszty, a także presja społeczna wymuszająca stosowanie ekologicznych rozwiązań redukujących szkodliwe emisje do środowiska, w tym wydzielanie dwutlenku węgla, powodują konieczność poszukiwania nowych sposób oświetlenia.
Jednym z modeli może być zastosowanie tak zwanych inteligentnych systemów sterowania oświetleniem ulic.
Oświetlenie ulic- dotychczas stosowane rozwiązania
Spora część obecnie stosowanych systemów oświetlenia w gminach bazuje na przestarzałych technologiach, które generują wysokie koszty, a jednocześnie negatywnie oddziaływają na środowisko. Aktualnie w większości polskich gmin eksploatowane są głównie lampy rtęciowe, a także sodowe. Ich popularność wiązała się przede wszystkim ze stosunkowo niską ceną zakupu. Niestety, eksploatacja takiego oświetlenia nie jest była już taka tania.
Lampy te pochłaniają bardzo duże ilości prądu, są wrażliwe na uszkodzenia, a także nie zapewniają odpowiedniego naświetlenia. Stąd pojawia się wiele inicjatyw dotyczących zastosowania efektywnych źródeł światła na ulicach polskich miast i wsi.
Co zamiast tradycyjnych lamp?
Samorządy poszukujące nowych możliwości w zakresie oświetlania ulic i miejsc publicznych mogą zdecydować się na inteligentne systemy sterowania oświetleniem. Polegają one na zastosowaniu słupów kompozytowych, w których możliwe jest zainstalowanie modułów zarządzania ruchem, a także modułów Wi-Fi.
W omawianym systemie stosuje się słupy kompozytowe ze względu na ich dużą trwałość, odporność na uszkodzenia, a także niewielką wagę. Ponadto ich transport, a także montaż jest znacznie tańszy niż w przypadku słupów tradycyjnych, co wpływa na znacznie niższe koszty całej instalacji. Co więcej, słupy kompozytowe nie wymagają częstych konserwacji, wymiany oraz okresowych badań izolacyjności. Są przyjazne środowisku i w 100% mogą zostać poddane recyklingowi. Słupy kompozytowe są odporne na działanie warunków atmosferycznych, łatwe w utrzymaniu, a także bezpieczne. Nie korodują, co znacznie podnosi estetykę całego systemu oświetleniowego w danej gminie.
Tradycyjne lampy w tym rozwiązaniu zastępowane są przez oświetlenie LED lub nowoczesne lampy sodowe wysokoprężne, dzięki czemu możliwe są oszczędności energii na poziomie70-80% w stosunku do lamp dotychczas stosowanych.
Inteligentne oświetlenie polega głównie na dostosowaniu poziomu natężenia światła do potrzeb użytkowników lub obowiązujących norm.
Moduły zainstalowane w słupach gromadzą dane i na ich podstawie dostosowują silę oświetlenia do panujących warunków.
Ponadto czujniki zbierają informacje dotyczące czasu pracy i mocy poszczególnych lamp oraz ich uszkodzeń, dzięki czemu na bieżąco możliwy jest monitoring stanu całego systemu oświetleniowego i szybkie reagowanie na wystąpienie awarii.
Inteligentny system oświetlenia ulic pozwala na: sterowanie określonymi lampami, ograniczenie natężenia światła i dopasowanie go do panujących warunków, włączanie i wyłączanie wybranych lamp, pełną kontrolę wszystkich niezbędnych parametrów, przewidywanie awarii, obliczanie czasu pracy i ilości zużywanej energii przez poszczególne lampy.
Dlaczego warto zdecydować się na inteligentne systemy sterowania oświetleniem ulicznym?
Podstawową korzyścią dla samorządów płynącą z zastosowania omawianych systemów są oszczędności budżetowe, wynoszące od 45 do 51% względem konwencjonalnego oświetlenia. Cała inwestycja zwraca się średnio w ciągu 4 lat. Ponadto oszczędności wynikają również z mniejszej ilości awarii, możliwości dostosowywania natężenia światła do panujących warunków lub potrzeb, a także znacznej redukcji kosztów związanych z bieżącą konserwacją i serwisem.
Nowoczesne systemy oświetleniowe są przyjazne środowisku, ponieważ emitują znacznie mniej szkodliwego dwutlenku węgla do atmosfery. Wiele części systemu (m.in. słupy kompozytowe) poddawane są recyklingowi, a same lampy nie zawierają szkodliwych związków i substancji chemicznych.
Ten rodzaj oświetlenia to także większe bezpieczeństwo. Oświetlenie jest wydajniejsze i mocniejsze niż dotychczas stosowane. Ponadto słupy kompozytowe nie przewodzą prądu, a także mają wyższy stopień bezpieczeństwa biernego, co jest nie bez znaczenia w przypadku kolizji.
Samorządy w coraz większym zakresie będą zainteresowane skorzystaniem z tego rodzaju możliwości. Po pierwsze, będzie to wynikało z dużych oszczędności oraz ekologicznego charakteru omawianego systemu oświetleniowego.
Po drugie, wykorzystywanie inteligentnego systemu oświetlenia będzie wymuszała na nas Unia Europejska, ponieważ Polska ma obowiązek do 2020 roku zredukować zużycie energii o przynajmniej 20%.
Po trzecie, gminy będą mogły finansować projekty z zakresu efektywności energetycznej ze środków unijnych, co także powinno stanowić ważną przesłankę do wdrażania przedmiotowych projektów.
